Mekanik tesisat alanının sıhhi tesisat kısmında sıklıkla karşımıza çıkan hidrofor, bir binanın su ihtiyacında şebeke basıncı ve su miktarı yeterli olmadığında kullanılarak, gerekli basıncı ve debiyi oluşturan pompa grubu olarak düşünebiliriz.
Teknik bir tanım yapmamız gerekirse; Basıncı düşük bir akışkanı (genellikle su) belli bir rezervuardan veya direk şehir şebekesinden alarak gereken basınç ve debide kullanıma sunan ve işletimini kullanım şartlarına göre kendisi tamamen otomatik olarak gerçekleştiren pompa sistemlerine tesisat mühendisliği terminolojisinde hidrofor denilmektedir.
Hidrofor Çeşitleri
Hidrofor kullanım amaçlarına göre;
* Kullanma suyu hidroforları
* Yangın söndürme suyu hidroforları
* Sulama suyu hidroforları
* Proses suyu hidroforları
İçerdikleri teknik özellikler dikkate alınarak örneğin;
* DIN
* VdS
* NFPA
Gibi ilgili norm ve standartlara uygunlukları itibariyle sınıflandırılmaktadır.
Kullanılan pompa sayısına göre;
* Tek pompalı hidroforlar (Resim 2.15 ve Resim 2.16)
* Çok pompalı hidroforlar (Resim 2.17)
olarak isimlendirilmektedir.
Ayrıca kullanılan pompaların konstrüktif veya fonksiyonel özellikleri itibariyle hidroforlar;
* Dikey tip pompalı olanlar
* Yatay tip pompalı olanlar
* Normal emişli olanlar
* Kendinden emişli olanlar
gibi yapısal ve işletim tarzını belirleyici bir gruplandırmaya tabi tutulmaktadır.
Türkiye’de hidroforların kullanım amaçlarına göre konstrüktif yapı ve fonksiyonel özelliklerini belirleyen bir norm ve standart henüz yoktur. Orta Avrupa memleketlerinde ise DIN 1988 normu hidroforların kullanım amaçlarına göre konstrüktif yapı ve fonksiyonel özelliklerini belirleyici olarak en çok uygulanan standarttır. DIN 1988 normu 8 ana bölümden oluşmakta ve bütün itibariyle kullanma suyu ve yangın söndürme suyu tesisatlarının planlanması, hesaplanması,uygulanması, işletilmesi ve kullanılan ekipmanların özellikleri hakkında bilgi vererek uyulması gereken asgari standartları belirlemektedir.
İçme ve kullanma suyunun basınçlandırılmasın da kullanılan hidroforları DIN 1988 normunun 5.Bölümüne göre tam otomatik çalışan, paket tip, çok pompalı hidroforlar olarak öngörülmekte ve hidrofor kapasitesi belirlenirken asgari bir pompanın yedek pompa olarak planlanması şart koşulmaktadır. (Resim 2.17)
Hidroforun çalışma özelliklerine bağlı olarak, paket hidroforların basınç çıkışına ayrıca, daha büyük hacimli bir membranlı basınçlı tank bağlanması gerekebilir. (Resim 2.18)
KAYNAKLAR
1) Sıhhi Tesisatı Proje Hazırlama Teknik Esasları, TMMOB Makine Mühendisleri Odası
2) Sıhhi Tesisatı, ISISAN Çalışmaları
3) Çeşitli ISISAN Çalışmaları
4) Buderus, Handbuch für Heizung und Klimatechnik, 1975
5) ASHRAE Handbook, Fundamentals, 1993
6) Handbook of HVAC Design, N. R. Grimm, R. Rosaler, Mc. Graw Hill, 1990
